In dit artikel:

Meer leren over werkdruk? Lees dan hier verder!

De rol van karakter in werkdruk

Karakter kan tevens een rol spelen bij het ontstaan van een disbalans. Perfectionisme, gedreven gevoelig, sub-assertief, bewijsdrang, onzeker, zoekend naar waardering zijn enkele voorbeelden. Personen met deze karaktereigenschappen zijn sneller geneigd over hun eigen grenzen te stappen of deze grenzen niet te zien. 

Wat doe je dan als organisatie als het gaat om karaktereigenschappen? Neem je dan niemand meer aan met deze eigenschappen? Gelukkig is dat niet nodig. Voor organisaties is het van belang om medewerkers te helpen het karakter in balans te houden en zorgen dat het vóór iemand werkt in plaats van tegen. Iemand met bewijsdrag zal bijvoorbeeld de lat voor zichzelf behoorlijk hoog leggen. Dit hoeft een leidinggevende eigenlijk al niet meer extra te doen. We zien daarnaast verschillende situaties waarin dit karakter extra wordt aangewakkerd en om kan slaan naar een disbalans. Bijvoorbeeld: 

  • Er ontbreekt een vast contract: Er is nog onvoldoende zekerheid voor de medewerker waardoor hij/zij extra het gevoel heeft dat hij/zij zichzelf extra moet bewijzen.  
  • Er is een organisatie cultuur waar veel vrijheid is en/of veel autonomie in het werk: Dit betekent voor de medewerker dat er ruimte is om extra veel te doen. Je wordt immers niet geremd door de restricties van de organisatie/het werk.  
  • Er wordt alleen waardering geven bij over-prestatie: De waardering die de medewerker zoekt, wordt door de organisatie alleen gegeven bij over-prestatie en niet bij het normale werk waardoor hij/zij altijd maar gestimuleerd wordt meer te doen. 
  • Er is sprake van een slechte/koude relatie met de leidinggevende: De medewerker is geneigd extra hard te werken om te bewijzen dat hij/zij wel de moeite waard is. 

Als leidinggevende is het belangrijk om je team écht te kennen. Welke karaktereigenschappen zitten er in jouw team? Ga hierbij niet zomaar af op jouw eigen oordeel, maar maak ook eens gebruik van bijvoorbeeld een persoonlijkheidstest. Dit kan een hoop verrassende inzichten geven en uitnodigen voor een ander gesprek. Wees je vervolgens bewust op welke manier het werk / de organisatie bepaald karakter extra kan aanwakkeren en acteer op eventuele risico’s. 

Wees alert op signalen

Voordat je de juiste coping-strategie kunt toepassen, zal je eerst de signalen van een disbalans moeten herkennen. Hier gaat het helaas vaak mis. Er wordt regelmatig onvoldoende stil gestaan bij klachten en er wordt niet nagedacht dat dit een signaal zou kunnen zijn van iets groters. Ook leidinggevenden en collega’s herkennen dit vaak niet. Voorlichting is hierbij de eerste stap. Vervolgens is het als leidinggevende belangrijk om te werken aan vertrouwen, te zorgen dat je de medewerker écht kent en regelmatig het gesprek aan te gaan. Merk je dat iemand al een aantal dagen wat kortaf reageert? Neem diegene apart en vraag hoe het écht met diegene gaat. Hoe meer open jij bent als leidinggevende naar je medewerkers, hoe meer zij dit ook naar jou zullen zijn.  

Meer weten over signalen? Kijk dan eens op https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/stress-overspannenheid-burn-out/klachten-bij-stress-overspannenheid-burnout 

Rust en reflectie

Door rust kun je herstellen en terug in evenwicht komen. Daarnaast zorgt rust voor reflectie. Je hebt namelijk de tijd om te beseffen wat je voelt, vindt en denkt over een bepaalde situatie. Je kunt hierbij bedenken waarom je in een disbalans bent geraakt en wat je kunt doen om dit voortaan te voorkomen. Rust kan gestimuleerd worden door regelmatig te leven. Op deze manier kunnen momenten van rust standaard worden ingebouwd. Organisaties kunnen dit stimuleren. Benadruk het belang van pauze en ga in gesprek wanneer je ziet dat iemand steeds avonden lang door werkt. Vraag actief of er voldoende tijd is voor rust en reflectie en help een collega met het vinden van meer regelmaat. 

Onwetendheid bij jongeren

Hoe komt het dat het vaak de jongere generatie is die opgebrand raakt? Dit komt onder andere omdat je als jongere in een fase zit van veel eerste keren. Niet alleen op werkgebied maar ook privé. Dit brengt een algeheel gevoel van stress met zich mee. Daarnaast ontbreekt er nog werkervaring waar men op terug kan vallen. Verder is het voor jongeren nog lastig om de draaglast af te stemmen op de draagkracht. Als jongere weet je immers vaak nog niet zo goed wat je wel en niet aan kan. Het is daarom belangrijk voor organisaties om jonge medewerkers hierbij te helpen. Check regelmatig in bij de medewerker met de vraag of de werkdruk passend is, stuur bij waar nodig en geef ruimte voor reflectie.  

Werk slimmer, niet harder.

Harder werken is niet altijd de oplossing. Sterker nog, het kan contraproductief zijn. Het gaat om slimmer werken, niet harder. Hoe doe je dat?  

Stel prioriteiten 

Begin elke dag met het bepalen van de belangrijkste taken. Maak een lijstje en zet de taken op volgorde van prioriteit. Dit helpt om focus te houden en zorgt ervoor dat de belangrijkste zaken altijd gedaan worden. 

Voorkom afleidingen 

Zorg voor een werkomgeving met zo min mogelijk afleidingen. Denk aan een opgeruimde werkplek, het uitschakelen van onnodige meldingen op je telefoon, en het inplannen van vaste tijden om je e-mails te checken. 

Werk in blokken 

Werk in tijdsblokken en neem regelmatig pauzes. Het Pomodoro-principe (25 minuten werken, 5 minuten pauze) kan wonderen doen voor je productiviteit en concentratie.  

Delegeer taken 

Durf taken uit handen te geven. Vertrouw op je team en geef hen de verantwoordelijkheid. Dit zorgt niet alleen voor een gelijkmatige verdeling van werk, maar helpt ook bij de ontwikkeling van je collega’s. 

 Automatiseer  

Automatiseer repetitieve taken. Denk aan geautomatiseerde e-mailantwoorden, sjablonen voor veelgebruikte documenten, of automatische rapportages. Dit bespaart tijd en reduceert de kans op fouten. 

Leer ‘nee’ zeggen 

Niet alles hoeft meteen en niet alles is even belangrijk. Durf nee te zeggen tegen extra projecten of vergaderingen die niet bijdragen aan je belangrijkste doelen. Dit beschermt je tijd en energie. 

Houd korte vergaderingen 

Vergaderingen kunnen enorme tijdvreters zijn. Houd ze kort en doelgericht. Stel een duidelijke agenda op en houd je daaraan. Overweeg ook staande vergaderingen om iedereen alert te houden en de duur te beperken. 

Of lees eens deze boeken

De Ladder – Ben Tiggelaar 
Gedrag veranderen aan de hand van een zeer simpel model. 

Socrates op Sneakers –Elke Wiss
De kunst van goede vragen stellen. 

Tiny Habits – BJ Fogg
Eenvoudige manier om nieuwe gewoontes te creëren. 

Focus aan/uit – Mark Tighelaar 
Dicht de 4 concentratielekken en krijg meer gedaan in een wereld vol afleiding. 

GRIP – Rick Pastoor
Het geheim van slim werken 

Nooit meer te druk – Tony Crabbe
Een opgeruimd hoofd in een overvolle wereld 

Tijdwinst-Elke dag om 15.00 uur klaar – Bjorn Deusings
Van druk naar productief en meer rust 

Of luister naar deze podcasts

Manage je energie – Ben Tiggelaar Podcast
https://www.bnr.nl/podcast/ben-tiggelaar-podcast/10492853/werktip-ben-tiggelaar-manage-je-energie  

Waarom je aan je energie moet werken voor het te laat is – Ben Tiggelaar Podcast
https://www.bnr.nl/podcast/ben-tiggelaar-podcast/10491645/waarom-je-aan-je-energie-moet-werken-voor-het-te-laat-is 

Mark Tigchelaar over Focus – DRIVE Podcast
https://marktuitert.nl/podcast/drive-18-mark-tigchelaar-focus-aan-uit/  

Elke Wiss over Goede vragen stellen – DRIVE Podcast
https://marktuitert.nl/podcast/drive-31-elke-wiss-goede-vragen-stellen/ 

Welk energie type ben jij? Manage je energie – Vitaliteitspodcast
https://thebodypractice.nl/podcast/38-welk-energietype-ben-jij-zo-manage-je-jouw-energie/ 

Minder werkdruk? Stop dan hier mee – Vitaliteitspodcast
https://thebodypractice.nl/podcast/32-miniserie-1-5-minder-werkdruk-stop-dan-hiermee/