Hoe zit de veerkrachtmonitor in elkaar en hoe analyseer ik de resultaten?

In jouw organisatie is onlangs een veerkrachtmeting uitgevoerd. Het meetinstrument dat is gebruikt is gebaseerd op het Mason’s Resilience Model. De medewerkers zijn allerlei stellingen voorgelegd en gevraagd in welke mate zij deze herkennen op een schaal van: altijd, vaak, soms, zelden, nooit. Deze ervaringen zijn vervolgens vertaald naar een rapportcijfer (altijd = 10 t/m nooit = 1).

Vervolgens is er over alle vragen een gemiddelde berekend: de gemiddelde veerkrachtscore. Het streven is natuurlijk dat medewerkers zich ‘vaak’ tot ‘altijd’ herkent in de stellingen. De gewenste score ligt dus ergens tussen een 7.8 en 10 waarbij geldt: hoe hoger, hoe veerkrachtiger dus hoe beter.

Kijk eens naar de gemiddelde veerkrachtscore. Wordt het streven van minimaal een 7.8 bereikt? Is de score zorgelijk of staat het er juist heel goed voor?

Daarnaast onderscheiden we drie zones:

Verder is het goed om de gemiddelde veerkrachtscore in perspectief te plaatsen. Kijk aller eerst bijvoorbeeld eens naar het gemiddelde van de gehele organisatie. Is dit gelijk, hoger of lager? Daarnaast is het goed om ook buiten de organisatie te kijken. En als deze meting al vaker is uitgevoerd, kijk dan ook zeker naar de ontwikkeling in de tijd. Is de score gestegen, gedaald of gelijk gebleven?

De Vijf van Veerkracht

Om te zien waar deze ruimte voor verbetering dan zit en hoe deze veerkrachtscore is opgebouwd, dienen we te kijken naar de vijf elementen van veerkracht. Veerkracht wordt immers bepaald aan de hand van vijf elementen, ook wel ‘de Vijf van Veerkracht’ genoemd. Deze zijn: de mate waarin je betekenis in het leven, positieve emoties en sociale support ervaart, de manier waarop je omgaat met tegenslag en je fysieke gesteldheid. Kijk eens naar deze scores. Waar zitten de verschillen? Waar wordt er hoger gescoord en waar wellicht wat lager?

Betekenis in het leven

Ervaar jij betekenis in je leven en werk? Leef je met een missie? Neem je jouw verlangens en dromen serieus? Stel je doelen op je werk?

Medewerkers die veel betekenis in het leven ervaren zijn veerkrachtiger dan medewerkers die dit nauwelijks/niet ervaren. Het is dus belangrijk om te zorgen voor betekenis in het leven, oftewel: zingeving. Zingeving wordt bepaald door een combinatie van geloof, motivatie, overtuigingen, waarden en jezelf nuttig voelen.

Organisaties kunnen hier aan bijdragen door te zorgen voor een transparante organisatiecultuur, door duidelijke waarden uit te dragen en een gezamenlijk doel na te streven. Verder geldt ‘je kunt alleen maar zin in je werk hebben, als je werk je zin geeft’.

Tip: Besteed gedurende het werving en selectie proces voldoende aandacht aan de waarden van de organisatie en die van de kandidaat. Is dit een match? Stel jezelf ook eens de vraag: Wat zijn de kernwaarden van jouw organisatie en komen deze overeen met de waarden van jouw medewerkers?

Positieve emoties

Voel je je vaak down of juist opgewekt? Zie jij het leven door een roze bril? Zijn jouw gedachten overwegend positief of heb je meer negatieve gedachten? Hoe is de sfeer binnen jouw organisatie? Zien jouw collega’s vooral kansen of problemen?

Het hebben van veel positieve emoties, maakt je een veerkrachtig persoon. Wil je een meer veerkrachtige organisatie? Zorg dan voor meer positieve emoties. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Onze emoties worden namelijk getriggerd door onze gedachten, en onze gedachten zijn helaas vaker negatief dan positief. Meer dan de helft van onze gedachten zijn negatief en 95% van onze gedachten herhalen zich. Deze hoge mate van negatieve repeterende gedachten is te verklaren vanuit de oertijd. In de oertijd hadden we een hogere kans om te overleven door op het negatieve te focussen. Focussen op een mooie bloem en hierdoor het gevaar van een sabeltandtijger naast je missen, zou je anders fataal geworden zijn! Ondanks dat onze omgeving erg is veranderd sinds de oertijd, is ons brein nog veelal hetzelfde gebleven. Dat we zo geneigd zijn om op het negatieve te focussen noemen we ook wel de negativiteitsbias.

Het is belangrijk om je ervan bewust te zijn dat je met jouw gedachten invloed hebt op je gevoelens. Middels deze bewustwording is het mogelijk om de focus van het negatieve naar het positieve te verplaatsen.

Verder speelt de omgeving een sterke rol. Emoties werken namelijk aanstekelijk. Je omringen met een stel vrolijke collega’s zal bijvoorbeeld ook jouw dag een stukje beter maken. Organisaties waar een positieve sfeer hangt zijn dan ook veerkrachtiger.

Tip: Positieve emoties op de werkvloer zijn essentieel. Stimuleer vreugde en plezier en maak hier zelf deel van uit. Geef het goede voorbeeld en toon positieve emoties. Jouw vrolijke gezicht en lach zijn aanstekelijk voor anderen.

Sociale support

Heb je een sociaal vangnet om je heen? Kun je bij iemand terecht als het even niet lekker met je gaat? Ervaar je vriendschap op je werk? Word je door collega’s geholpen wanneer dat nodig is?

Het hebben van sociale steun is een basisbehoefte, dat wist je waarschijnlijk al lang. Medewerkers met veel sociale support blijken bovendien veerkrachtiger te zijn dan medewerkers die dit nauwelijks/niet ervaren. Het gaat hierbij niet alleen om de support die iemand ervaart in de privésfeer, maar ook binnen de organisatie. Het is belangrijk om voldoende mensen om je heen te hebben die je kunnen helpen bij uitdagingen, waarbij je je hart kunt luchten, die je kunnen motiveren en eventueel een duwtje in de juiste richting kunnen geven.

Tip: Stimuleer vriendschap door momenten en ruimte te creëren waar medewerkers elkaar beter en op een andere manier kunnen leren kennen. Denk aan een knusse lunchruimte, teamuitjes en een gezellige borrel. Motiveer collega’s bovendien om elkaar vaker op te zoeken en geef hierin het goede voorbeeld. Loop even langs en haal even samen koffie in plaats van een mailtje.

Bang dat wanneer er vriendschappen ontstaan binnen je organisatie iedere meeting verandert in een theekransje en van werken niets meer terecht komt? Het tegendeel is waar! Vrienden op het werk voelen elkaar beter aan, zijn meer open, hebben al aan een half woord genoeg en zijn beter op elkaar ingespeeld. Dit snelle wederzijdse begrip zorgt juist voor een efficiënte manier van samenwerken!

Omgaan met tegenslag

Hoe ga je om met tegenslagen? Gooi je de handdoek in de ring of zie je het als een kans om te groeien? Welke strategie hanteer jij als je met pijn of lijden te maken krijgt? Duw je het weg of wil je er naar kijken?

Hoe je omgaat met tegenslag heeft er mee te maken of je een zogenoemde fixed of een growth mindset hebt. Mensen met een growth mindset zien voornamelijk kansen en mogelijkheden. Er heerst een overtuiging dat je met de juiste inzet alles kunt leren en het maken van fouten helpt daarbij. Je durft deze dan ook te maken en bent kalm tijdens een crisis. Ga je iets doen wat je nog nooit eerder hebt gedaan? Challenge accepted, het zou namelijk best wel eens kunnen gaan lukken!

Mensen met een fixed mindset zien eerder de beren op de weg. Er heerst een overtuiging dat groei afhankelijk is van onder andere talent, geluk of factoren buiten de eigen invloedsfeer. Het maken van fouten wordt eerder gezien als falen en durft men eigenlijk niet.

Medewerkers die op een juiste manier om kunnen gaan met tegenslag en een growth mindset hebben blijken veerkrachtiger te zijn.

Tip: Ontwikkel een cultuur waarin je fouten mag maken. Geef zelf het goede voorbeeld en wees open over de fouten die je hebt gemaakt. Benader dit als leerproces, niet als falen en beloon dit juist. Wanneer in het team een fout is gemaakt, ga dan op zoek naar de oorzaken en wat je hiervan kunt leren in plaats van naar de dader.

Fysieke gesteldheid

Hoe is het met jouw gezondheid gesteld? Slaap je goed? Eet je genoeg groenten en fruit? Beweeg je voldoende? Hoe slaap je eigenlijk?

Een sterke fysieke gesteldheid is tot slot het laatste element dat bepalend is voor een veerkrachtig persoon. Wanneer je lekker in je vel zit en je genoeg energie hebt zul je meer aan kunnen en je je gemakkelijker kunnen aanpassen bij verandering of tegenslag. Beweging, ontspanning, voeding en slaap spelen hierin een essentiële rol.

Hoewel de keuze voor een gezonde levensstijl uiteindelijk bij de medewerker zelf ligt, kunnen organisaties zeker een handje helpen! Informeer bijvoorbeeld medewerkers over een gezonde levensstijl en draag bij aan bewustwording. Stimuleer daarnaast het maken van gezonde keuzes. De organisatie geniet immers ook van de voordelen van gezonde medewerkers!

Tip: We kennen allemaal het gezegde wel: goed voorbeeld doet volgen. Wanneer je binnen je organisatie aan de slag gaat met veerkracht, vergeet dan niet om dit gezegde ook na te leven. Het tonen van voorbeeldgedrag is een van de krachtigste tools die een leidinggevende in huis heeft.

Benchmark

Wanneer je de resultaten van het onderzoek gaat bekijken komt vast de vraag naar boven ‘is dit normaal?’ Dat is logisch. Die 7 die je bijvoorbeeld ziet klinkt wellicht netjes, maar is dat ook echt zo?

Je wilt je resultaten daarom in perspectief plaatsen. Oftewel, je wilt wat vergelijkingsmateriaal. Het advies hierbij is altijd: ga geen appels met peren vergelijken. Het is altijd het beste om jouw resultaten te vergelijken met de resultaten van bijvoorbeeld voorgaande metingen of om de ene afdeling binnen de organisatie met de ander te vergelijken. Dit vertelt het échte verhaal.

Soms gaat dit alleen niet en dat begrijpen we. Dan is het toch handig om jezelf te vergelijken met een ander stuk fruit. Let op: hecht er niet overdreven veel waarde aan. Het is en blijft een gevalletje van appels met peren. We raden je eerder aan om je scores in de juiste zone te plaatsen.

Onderstaand zie je de resultaten van werkend Nederland. Daarnaast geven we je ook wat inzicht in de verschillende branches. We presenteren je dus de gehele fruitschaal, aan jou om eruit te halen wat voor jou van toepassing is.

Wil je meer weten? Download dan hier het rapport over de veerkracht in Nederland.